Η προσέγγιση TEACCH (Treatment and Education of Autistic and Communication-Handicapped Children) εστιάζει στο άτομο με αυτισμό και στη δημιουργία ενός εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος, βασισμένου στις δεξιότητες, τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του.
Κύρια φιλοσοφία του προγράμματος είναι η έμφαση στο άτομο, η κατανόηση της ιδιαίτερης φύσης του αυτισμού και η εφαρμογή κατάλληλων προσαρμογών που επιτρέπουν στο παιδί να οργανώνεται, να μαθαίνει και να λειτουργεί πιο ανεξάρτητα στην καθημερινότητά του.
Η μέθοδος TEACCH εφαρμόζεται ευρέως σε προγράμματα λογοθεραπείας, εργοθεραπείας και ψυχολογικής υποστήριξης από παιδοψυχολόγους, καθώς ενισχύει τη δομή, την προβλεψιμότητα και την αυτονομία του παιδιού.
Βασικά στοιχεία της μεθόδου TEACCH
Σύμφωνα με τον Schopler (1997), τα βασικά στοιχεία της δομημένης διδασκαλίας περιλαμβάνουν:
-
Τη δόμηση του φυσικού περιβάλλοντος
-
Το ατομικό ημερήσιο πρόγραμμα
-
Το σύστημα εργασίας
-
Την εξατομίκευση του εκπαιδευτικού προγράμματος
-
Την οπτική παρουσίαση των πληροφοριών
Η οπτικοποίηση είναι κεντρικό χαρακτηριστικό της μεθόδου. Ανάλογα με το επίπεδο κατανόησης του παιδιού, οι πληροφορίες παρουσιάζονται με:
-
Αντικείμενα
-
Φωτογραφίες
-
Σκίτσα
-
Συνδυασμό σκίτσων και λέξεων
-
Μόνο λέξεις ή φράσεις
Ο ρόλος του οπτικού προγράμματος
Το οπτικό πρόγραμμα βοηθά το παιδί με αυτισμό να κατανοεί και να προβλέπει τη ροή των δραστηριοτήτων.
Μέσα από την οπτική παρουσίαση, το παιδί γνωρίζει:
-
ποια δραστηριότητα θα ακολουθήσει,
-
πόσο θα διαρκέσει,
-
και πότε ολοκληρώνεται.
Αυτό προσφέρει ασφάλεια, μειώνει το άγχος και προλαμβάνει πιθανές εκρήξεις θυμού ή tantrums, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν αλλαγές στη ρουτίνα (π.χ. εκδρομές, μετακινήσεις, νέα περιβάλλοντα).
Εφαρμογή σε διαφορετικά περιβάλλοντα
Το TEACCH δεν περιορίζεται μόνο στον χώρο των συνεδριών.
Η αποτελεσματικότητά του ενισχύεται όταν εφαρμόζεται με συνέπεια από όλους τους εμπλεκόμενους στη ζωή του παιδιού — θεραπευτές, γονείς, δασκάλους, γυμναστές — ώστε να διατηρείται η ίδια δομή και οργάνωση σε κάθε πλαίσιο.
Η συνεργασία των ειδικών (λογοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, παιδοψυχολόγος) με την οικογένεια συμβάλλει στην οργάνωση του παιδιού, στην ανάπτυξη αυτονομίας και στη γενίκευση δεξιοτήτων στην καθημερινότητα.