Οι Κοινωνικές Ιστορίες αποτελούν ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για την υποστήριξη παιδιών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) και Σύνδρομο Asperger.
Αναπτύχθηκαν από την Carol Gray και στοχεύουν στη βελτίωση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, της κατανόησης κοινωνικών κανόνων και της διαχείρισης συναισθημάτων μέσα από δομημένες, εξατομικευμένες ιστορίες.
Τι είναι οι Κοινωνικές Ιστορίες
Οι Κοινωνικές Ιστορίες παρουσιάζουν πληροφορίες για κοινωνικές καταστάσεις με έναν απλό, σταθερό και οπτικά δομημένο τρόπο, ώστε το παιδί να μπορεί να προβλέπει καλύτερα τις αντιδράσεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές των άλλων.
Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται το άγχος και η ματαίωση που συχνά προκύπτουν σε απρόβλεπτες κοινωνικές συνθήκες.
Οι ιστορίες αυτές δεν διδάσκουν απευθείας τη “σωστή” συμπεριφορά, αλλά προσφέρουν κατανόηση για το τι συμβαίνει σε μια κατάσταση και ποιοι τρόποι αντίδρασης είναι κατάλληλοι.
Ο ρόλος της οπτικής παρουσίασης
Σε αντίθεση με τη λεκτική διδασκαλία, οι Κοινωνικές Ιστορίες αξιοποιούν το οπτικό σύστημα — το δυνατό κανάλι επεξεργασίας των παιδιών με αυτισμό.
Μέσα από εικόνες, σκίτσα και σύντομο κείμενο, το παιδί λαμβάνει ξεκάθαρες πληροφορίες για:
-
το πλαίσιο της κοινωνικής κατάστασης,
-
τα γεγονότα που μπορεί να συμβούν,
-
τις συναισθηματικές αντιδράσεις των άλλων,
-
και τις πιθανές δικές του αντιδράσεις.
Αυτό βοηθά το παιδί να προετοιμάζεται ψυχολογικά και να διαχειρίζεται καλύτερα το στρες ή την αβεβαιότητα.
Στόχοι των Κοινωνικών Ιστοριών
Οι ιστορίες αυτές συμβάλλουν:
-
Στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και ενσυναίσθησης
-
Στην καλλιέργεια αυτορρύθμισης και διαχείρισης συναισθημάτων
-
Στην επίλυση προβλημάτων και στη μείωση άγχους ή ματαίωσης
-
Στην ενίσχυση της επικοινωνίας και της κοινωνικής προσαρμοστικότητας
Δημιουργία και εφαρμογή
Η συγγραφή κάθε Κοινωνικής Ιστορίας ακολουθεί συγκεκριμένα κριτήρια που καθόρισε η δημιουργός της μεθόδου, Carol Gray.
Οι ιστορίες γράφονται εξατομικευμένα από λογοθεραπευτές, παιδοψυχολόγους ή ειδικούς παιδαγωγούς εκπαιδευμένους στη μέθοδο, ώστε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες του κάθε παιδιού.
Στη λογοθεραπεία και την ψυχολογική υποστήριξη, οι Κοινωνικές Ιστορίες χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν το παιδί να αναγνωρίσει συναισθήματα, να προβλέψει κοινωνικές καταστάσεις, να επικοινωνήσει αποτελεσματικότερα και να αλληλεπιδρά με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Οφέλη της μεθόδου
Οι Κοινωνικές Ιστορίες:
-
μειώνουν το άγχος και το στρες σε κοινωνικές καταστάσεις,
-
βοηθούν στην κατανόηση κοινωνικών κανόνων,
-
ενισχύουν την επικοινωνία και τη συνεργασία,
-
υποστηρίζουν τη διαχείριση συναισθημάτων και τη συναισθηματική σταθερότητα,
-
και καλλιεργούν δεξιότητες επίλυσης προβλήματος και προσαρμογής.
Η εφαρμογή των Κοινωνικών Ιστοριών αποτελεί βασικό κομμάτι της λογοθεραπείας και της ψυχολογικής παρέμβασης για παιδιά με αυτισμό ή Asperger, καθώς προσφέρει έναν ασφαλή, προβλέψιμο και δημιουργικό τρόπο για να μάθουν πώς να αλληλεπιδρούν με τον κόσμο γύρω τους.